วันพฤหัสบดีที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2555

โบราณวัตถุ



ความหมายของวัตถุโบราณ


ถึงจะได้ยินกันบ่อยๆ แต่หลายคนคงไม่รู้ความหมายจริงๆ ของคำว่า "โบราณวัตถุ"        

       คำว่า "โบราณวัตถุ" นั้น ตามพระราชบัญญัติโบราณสถานฯ พ.ศ.๒๕๐๔ ได้ให้ความหมายไว้ในมาตรา ๔ ว่า "สังหาริมทรัพย์ที่เป็นของโบราณ" ไม่ว่าจะเป็นสิ่งประดิษฐ์หรือเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ หรือเป็น ส่วนหนึ่งส่วนใดของโบราณสถาน ซากมนุษย์หรือซากสัตว์ ซึ่งโดยอายุหรือโดยลักษณะแห่งการประดิษฐ์ หรือโดยหลักฐานเกี่ยวกับประวัติของสังหาริมทรัพย์นั้น เป็นประโยชน์ในทางศิลปะ ประวัติศาสตร์ หรือโบราณคดี"     

   

         ความหมายของคำว่า "โบราณวัตถุ" ข้างต้น มีส่วนที่คล้ายคลึงกับคำว่า "โบราณสถาน" ตรงที่ว่า มุ่งเน้นไปที่ ศาสตร์ ๓ แขนง คือ ศิลป ประวัติศาสตร์ หรือโบราณคดี แต่ที่เห็นแตกต่างอย่างชัดเจน ก็คือคำว่า "โบราณสถาน" นั้น กฎหมายกำหนดไว้ว่า เป็นอสังหาริมทรัพย์ คือ ทรัพย์ที่เคลื่อนที่ไม่ได้ ส่วนคำว่า "โบราณวัตถุ" นั้น กฎหมายกำหนดไว้ว่าเป็นสังหาริมทรัพย์ คือ ทรัพย์ที่เคลื่อนที่ได้นั่นเอง ดังนั้นของบางอย่างแม้ดั้งเดิมจะเคยเป็นส่วนหนึ่งส่วนใดของโบราณสถาน แต่เมื่อหลุดหรือแยก จากโบราณสถาน ก็อาจกลายเป็นโบราณวัตถุได้คำว่า "ศิลปวัตถุ" นั้น ตามพระราชบัญญัติโบราณสถานฯ พ.ศ. ๒๕๐๔ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดย พระราชบัญญัติโบราณสถานฯ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๓๕ ได้ให้ความหมายไว้ในมาตรา ๔ ว่า "สิ่งที่ทำขึ้นด้วยฝีมืออย่างประณีต และมีคุณค่าสูงในทางศิลป"     

   

          จากความหมายข้างต้น หากนำไปเปรียบเทียบกับคำว่า "โบราณวัตถุ" แล้ว จะเห็นว่าคำว่า "ศิลปวัตถุ" มิได้กำหนดว่า เป็นของโบราณ ดังนั้นสิ่งที่ทำขึ้นใหม่ ก็อาจเป็นศิลปวัตถุได้ หากมีลักษณะ ตามที่กฎหมายกำหนด คือ ทำด้วยฝีมืออย่างประณีต และมีคุณค่าสูงในทางศิลป           

        

          สังหาริมทรัพย์ที่เป็นของโบราณ  ไม่ว่าจะเป็นสิ่งประดิษฐ์  หรือเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ  หรือที่เป็นส่วนหนึ่งส่วนใดของโบราณสถาน  ซากมนุษย์หรือซากสัตว์ซึ่งโดยอายุหรือโดยลักษณะแห่งการประดิษฐ์  หรือโดยหลักฐานเกี่ยวกับประวัติของสังหาริมทรัพย์นั้นเป็นประโยชน์ในทางศิลป  ประวัติศาสตร์  หรือ  โบราณคดี ตัวอย่างโบราณวัตถุ  เช่น  เครื่องปั้นดินเผา  ขวานหิน   ลูกปัด  เครื่องมือเหล็ก  เป็นต้น